Babcie i dziadkowie: ważni i potrzebni

Co piąty dorosły Polak żyje w składającej się z rodziców, dzieci i dziadków, a dla co czwartego byłby to preferowany model rodziny. Prawie dwie piąte badanych wskazało na dziadków jako osoby, które miały duży wpływ na ich poglądy i postawy życiowe.

Ponad połowa badanych (51%) twierdzi, iż widywała swoich bardzo często, a co czwarty (24%) dość często. Co ósmy dorosły Polak (12%) przyznaje, że w dzieciństwie rzadko spotykał się ze swoimi dziadkami, a niewielka grupa w ogóle ich nie widywała (6%) lub nie znała (7%). Najczęściej z dziadkami spotykali się najmłodsi badani (poniżej 35. roku życia). Osoby mające 55 lat i więcej częściej niż pozostali deklarują, że nie znali swoich dziadków.

Zdecydowana większość badanych, którzy znali swoich dziadków (86%), określiła stosunki z nimi jako bliskie (z czego 61% jako bardzo bliskie), a co ósmy (12%) jako niezbyt bliskie lub całkowicie pozbawione bliskości. Nieliczni (2%) nie potrafili określić stopnia bliskości.

Na poczucie więzi z dziadkami bardzo duży wpływ miała częstotliwość kontaktów z nimi. Niemal wszyscy ci, którzy często spotykali się ze swoimi dziadkami, określili te relacje jako bliskie. Natomiast wśród badanych bardzo rzadko widujących swoich dziadków ponad połowa (56%) stwierdziła, że nie byli sobie bliscy.

Blisko trzy czwarte dorosłych Polaków (72%) ma poczucie, że coś zawdzięcza swojej . Co szósty (16%) twierdzi, że nie ma im nic do zawdzięczenia, a co dwunasty (8%) nigdy nie poznał lub nie pamięta swoich dziadków.

Niemal powszechne jest przekonanie o długu wdzięczności wobec dziadków wśród ludzi młodych, poniżej 35. roku życia (choć także wśród nieco starszych większość przyznaje, że zawdzięcza coś swojej babci lub dziadkowi).

Świadomość roli, jaką dziadkowie odegrali w życiu wnuków, zależy od stosunków, jakie ich łączyły. Wśród badanych, którzy określili te relacje jako bardzo bliskie, tylko pięciu na stu (5%) uznało, że nie zawdzięcza nic swoim dziadkom, podczas gdy wśród osób, które określiły je jako raczej bliskie – co czwarty (25%) wyraża taką opinię, a wśród badanych, którzy utrzymywali niezbyt bliskie kontakty z dziadkami – ponad trzy czwarte (77%).

Wdzięczność badanych najczęściej wypływała z uznania roli, jaką dziadkowie odegrali w wychowaniu i opiece nad nimi (65%) oraz z otaczania ich miłością (64%). Ponad połowa zawdzięcza im znajomość dziejów rodziny (57%), wpojenie zasad moralnych (57%) i wiarę religijną (54%). Nieco rzadziej badani twierdzą, że zawdzięczają swoim dziadkom takie cechy, jak obowiązkowość, pracowitość, samodyscyplina czy silna wola (48%).

Około dwie piąte uznało, że dzięki dziadkom zdobyło praktyczne umiejętności (44%), znajomość niektórych wydarzeń historycznych (43%) i nauczyli się miłości do ojczyzny (38%). W co czwartym odpowiadającym na to pytanie badanym dziadkowie rozbudzili jakieś zainteresowania. Stosunkowo niewielu odziedziczyło mieszkanie (10%) lub otrzymało coś w spadku (6%).

Kluczowe wydaje się zaangażowanie dziadków w opiekę nad wnukami. Ponad cztery piąte badanych, którzy doświadczyli takiej opieki (83%), określiło swoje relacje z dziadkami jako bardzo bliskie, a pozostałe 17% jako raczej bliskie.