Ty najlepiej wiesz, jak uroczy, ciekawy świata, inspirujący jest twój wnuk. Jeśli jednak jest nieśmiały, inni - w tym jego rówieśnicy - mogą się o tym nie dowiedzieć. Dlatego postaraj się pomóc niepewnemu siebie dziecku otworzyć się na świat i ludzi.
Nieśmiałość bywa bardzo kłopotliwa. Może powodować, że dzieci mają trudności z nauką umiejętności społecznych, które pozwalają im być częścią grupy, a nawet może osłabiać wyniki w szkole, bo zwykle oznacza kłopoty z zadawaniem pytań i udzielaniem odpowiedzi. Wstydliwe i bojaźliwe dzieci bywają izolowane i nierozumiane, a przecież kontakt społeczny to jedna z najważniejszych potrzeb człowieka - oddziałuje na nasz stan psychofizyczny w każdym wieku. Jeśli więc masz nieśmiałego , wraz z jego rodzicami pomóż mu lepiej sobie radzić z tą cechą.
Dowiedz się, w czym tkwi problemDzieci są nieśmiałe z różnych powodów i w odmiennych sytuacjach. Warto poznać naturę nieśmiałości malucha, bo dzięki temu będzie można podjąć odpowiednio ukierunkowane działania. Być może dziecko jest wstydliwe, gdy styka się z nową osobą, a może wtedy, gdy musi dołączyć do jakiejś grupy, albo też stresuje go każda nowa sytuacja, bądź wszystkie powyższe? Jeśli zidentyfikujesz problem, dowiesz się, jakie konkretnie umiejętności warto kształtować u najmłodszego/najmłodszej w rodzinie.
Trzeba wiedzieć, że czasami zachowanie dzieci oznacza coś więcej niż nieśmiałość. To cecha, u której podłoża mogą tkwić pewne dolegliwości. Niektóre dzieci borykają się z upośledzeniem zdolności niewerbalnego uczenia się (NLD, NVLD, Nonverbal Learning Disabilities) lub zespołem Aspergera, które zaburzają umiejętności maluchów do odczytywania sygnałów społecznych i zrozumienia, jak odpowiedzieć na pytanie, bądź przystąpić do zabawy czy gry lub ją opuścić. Niektóre dzieci doświadczają silnych lęków, a jeszcze inne mają trudności w budowaniu więzi emocjonalnych z innymi ludźmi. W takich przypadkach potrzeba jest profesjonalna pomoc, w pozostałych zaś przemyślane działanie rodziców powinno pomóc w pokonywaniu problemów z nieśmiałością.
Dawaj dobry przykładDzieci są świetnymi obserwatorami i czerpią wzorce z zachowań rodziców i dizadków także wtedy, gdy dorośli nie mają świadomości, że ich modus operandi jest postrzegany i przyswajany przez maluchy. A zatem, pokaż, jak warto się zachowywać w nowych sytuacjach, głośno mów „dzień dobry" po wejściu do sklepu, bądź uprzejmy/a (np. pospiesz z otwarciem drzwi obładowanemu, usiłującemu znaleźć klucze przed klatką schodową sąsiadowi), bądź otwarty/a w stosunku do znajomych, etc.
Ucz dziecko odpowiednich zachowańJeśli maluch wie, jak ma postąpić w danej sytuacji, łatwiej mu się „przemóc". Spróbuj zorganizować zabawy, w których ćwiczy się umiejętności interpersonalne; pokaż, kiedy należy uścisnąć komuś rękę, powiedzieć „dziękuję", , utrzymywać kontakt wzrokowy, etc.
Poważnie traktuj obawy wnukaNie oceniaj negatywnie obaw i lęków wnuka. Wspieraj maluch, niech ma poczucie, że jest bezwarunkowo akceptowany. Jeśli na podstawie twoich ocen i komentarzy, będzie miał wrażenie, że coś z nim „jest nie tak", pogłębi swój strach. Gdy zaś z powagą przyjmiesz słowa niepokoju malucha, będzie wiedziało, że może się z Tobą podzielić najróżniejszymi problemami. Ponadto okazując uczysz jej w stosunku do innych, a ci, którzy mają tę zdolność, łatwiej znajdują przyjaciół.
Doradź, jak zawierać znajomościPobaw się z dzieckiem w przyłączanie się do zabaw na podwórku, czy przedstawienie się innemu dziecku na urodzinach . Poza tym możesz umówić się z innymi dziadkami mającymi wnuki w podobnym wieku na wspólną zabawę z maluchami. Warto też wiedzieć, że dzieci, które są skutecznie dołączają do grupy rówieśniczej, zazwyczaj najpierw obserwują tę grupę i oceniają, w jaki sposób mogą się do niej dostać (tzn. być zaakceptowanym, a nie tylko dołączyć na chwilę, niejako wtrącając się).
Zachęcaj, ale nie zmuszajKreuj sytuacje, w których dziecko podejmuje interakcje, albo ma okazję przedstawić coś przed grupą czy członkiem rodziny (klasyczny casus: „występy" przed dziadkami), ale nie zmuszaj do niczego. Niech wie, że może się wykazać, ale nie czuje, że jest mu to narzucone.
Bądź coachem dla swojego wnuka Trzeba być ostrożnym w formułowaniu myśli odnośnie do zachowań dziecka. Gdy chcesz zwrócić maluchowi na coś uwagę, nie rób tego przy innych. Poza tym, skup się na rzeczach pozytywnych, np. przypomnij, że na daną sytuację można było zareagować w inny sposób i podaj przykłady. Co więcej, nie przypinaj swojemu wnukowi „łatki" nieśmiałości, zamiast tego - po prostu przyjmij jego i postaraj się mu pomóc pokonać obawy; przykładowo możesz dać maluchowi taką wskazówkę: „czasem potrzeba ci trochę czasu na wejście do nowej sytuacji. Pamiętasz urodziny Adasia? Początkowo nieco się nudziłeś/aś, ale w końcu świetnie bawiłeś/aś się z innymi dziećmi".
Ucz wnuki, że przyjaźń to wartościowa rzeczNie martw się, jeśli wnuk nie bryluje w grupie rówieśniczej. Nie musi bardzo popularne, by nawiązywać wartościowe kontakty. Nie trzeba mieć całej rzeszy znajomych, by czuć się akceptowanym, potrzebnym, lubianym. Pokaż młodemu człowiekowi, że jest ważniejsza niż ich ilość.