Polacy chcą mieć dzieci, ale ich nie stać

Polacy mają bardzo negatywną opinię na temat polityki prorodzinnej w Polsce – niemal 90 procent uważa, że jest ona zła. Na dodatek Polacy mają poczucie, że „wszędzie” w tym obszarze jest lepiej niż w Polsce. Uważają, że najlepsza polityka prorodzinna jest w Norwegii, Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech, wierzą nawet, że polityka wsparcia w Hiszpanii, Czechach czy Rosji też jest lepsza niż w Polsce.

Aby poprawić tą sytuację zdaniem większości potrzebne są rozwiązania systemowe – ludziom musi się „żyć lepiej i normalniej”. Rozwiązaniem nie jest jednorazowa pomoc (jak np. becikowe czy płatny urlop dla ojca), ale działania długofalowe: wyższe zarobki (61proc. Polaków), systematyczne dodatki do pensji za każde dziecko (45 proc.), stabilizacja na rynku pracy (44 proc.) oraz systemowe ułatwienia dla pracujących matek (34 proc.).

– Nie chodzi tu o luksusy, nie chodzi o wygodne życie, ale o to by mieć warunki wystarczające na to co jest standardem współczesnego życia. Od młodych ludzi oczekuje się niezależności, samodzielności i odpowiedzialności. Nic więc dziwnego, że często rezygnują z posiadania większej liczby dzieci, gdy nie mają stabilnej sytuacji zawodowej, finansowej czy odpowiednich warunków mieszkaniowych – powiedziała autorka badania, prof. Dominika Maison.

Dlaczego Polacy nie mają więcej ? Po pierwsze, spośród tych, którzy nie mają jeszcze dzieci, przyczyny często są powiązane po prostu z brakiem odpowiedniego partnera, takich, którzy nie mają dzieci i zdecydowanie nie chcieli by ich mieć w przyszłości jest zaledwie 9 proc., natomiast 78 procent myśli o posiadaniu potomstwa. Zdecydowanie większym problemem jest to, że mimo iż, 76 procent Polaków chciało by mieć 2 lub 3 dzieci, większość z nich poprzestaje na jednym dziecku. Dlaczego tak się dzieje? Najczęściej wskazywane przyczyny to niewystarczające warunki materialne (74 proc.) lub obawa przed ich pogorszeniem (61 proc.). Co ciekawe, zdecydowanie rzadziej są wskazywane obawy związane z reakcją pracodawcy. Podobnie w przypadku czynników, które by mogły zachęcić do posiadania dzieci, na pierwszym miejscu są czynniki związane z polepszeniem sytuacji materialnej (80 proc.).

– Nie jest prawdą, że Polacy nie chcą mieć dzieci. Zaledwie 4 procent Polaków twierdzi, że nie chce mieć dzieci w ogóle. Cały czas w Polsce dominuje preferencja modelu rodziny 2+2, a nawet 2+3. Aż 91 procent Polaków uważa, że idealna rodzina to rodzina z dwójką a nawet z trójką dzieci – mówi Marcin Bagiński, ekspert Warsaw Enterprise Institute. – Rodzina z jednym dzieckiem to preferencja zaledwie 5% Polaków. Dlaczego więc tak mało się rodzi dzieci w Polsce i najbardziej powszechny jest model rodziny, którego Polacy wcale nie chcą: małżeństwo z jednym dzieckiem? – pyta Bagiński.

Polacy mają uzasadnione i nieuzasadnione obawy. Wyniki przeprowadzonego badania pokazują, że istnieje wiele mitów, nieprawdziwych przekonań i stereotypów nagromadzonych wokół i tego jak się ludziom wydaje co powstrzymuje Polaków przed ich posiadaniem. Nie zawsze jest to zbieżne z tym, co naprawdę jest problemem. Na przykład Polacy zapytani co ich zdaniem jest najważniejszą przyczyną małej liczby urodzeń wskazują obawę kobiet przed utratą pracy (55 proc.) oraz koncentracje na karierze (47 proc.). Natomiast respondenci zapytani co ich samych powstrzymuje przed posiadaniem (większej liczby) dzieci wskazują na pierwszym miejscu brak wsparcia finansowego ze strony państwa (43 proc.), trudności mieszkaniowe (33 proc.) i wysokie koszty wychowania dzieci (33 proc.). Obawy związane z utratą pracy lub zachwianiem kariery zawodowej są wskazywane zdecydowanie rzadziej. Pokazuje to, że rzeczywiste przyczyny odbiegają od tego „co ludziom się wydaje”.